خدمات و تعمیر انواع پالس اکسیمترهای انگشتی و بیمارستانی

 

برای دسترسی به فیلمهای آموزشی میتوانید  اینجا کلیک کنید.

آموزش نحوه تعمیر   دستگاه پالس اکسی متر

مقدمه:

پالس اکسی متر یا اکسیژن ‌سنج خون دستگاهی است که با کمک آن می‌توان میزان درصد اشباع اکسیژن خون سرخرگی را به روش غیر تهاجمی اندازه گیری نمود.در صورتی که بخواهیم میزان اکسیژن داخل خون را اندازه گیری کنیم و یا به طور مداوم بر آن نظارت کنیم از دستگاه پالس اکسی متر استفاده می کنیم.با استفاده از این دستگاه اختلالاتی از جمله کمبود اکسیژن  و یا افزایش اکسیژن سریع تر از نمونه گیری خونی آشکار می شوند.هموگلوبین داخل خون معمولا به شکل های مختلفی وجود دارد یکی از این اشکال به صورت ترکیب شده با اکسیژن می باشد که در علم پزشکی به صورت درصد اشباع هموگلوبین با اکسیژن تعریف می شود. رنج نرمال اشباع هموگلوبین با اکسیژن 96-99%است. در دستگاه پالس اکسیمتر میزان درصد اشباع هموگلوبین با اکسیژن O2 Struration ( یا SPO2) و نرخ ضربان قلب به صورت غیر تهاجمی قابل اندازه گیری است.

که معمولا این اندازه گیری از روی سیگنال PPG (فتو پلتیسموگراف) فرد بیمار اندازه گیری میشود.

فتو­پلتيسموگرافي

فتو الكتريك پلتيسمو گرافي که همچنين فتوپلتيسمو گرافي(PPG)  نيز ناميده مي­شود روشي کاملاً غير­ تهاجمي جهت اندازه­ گيري تغييرات حجم خون و آشکار­سازي موج ضربان قلب به روش نوري مي­باشد. ‏PPG‏ به‌صورت ریوگرافی بازتابی(‏[3]‏LRR‏) نیز شناخته شده است که با استفاده از تاباندن نور غيرمرئي مادون قرمز به پوست است. با توجه به حجم خون موجود در پوست و بافت، نور مادون قرمز جذب مي‌شود. با اندازه‌گيري ميزان جذب نور تغييرات موجود در حجم خون را مي‌توان مشاهده  كرد.

 ‏PPG‏ بر اساس تعيين مشخصات نوري يك ناحيه معين پوست كه داراي ضخامت كمتري است  تعريف مي‌شود. براي رسيدن به اين مقصود، مقداري نور نامرئي مادون قرمز به پوست تابانده مي‌شود. قسمتي از نور كه وابسته به مقدار حجم خون موجود در اين قسمت از پوست است، جذب مي‌گردد. در هر بار مقدار نور منعكس شده با تغييرات حجم خون متناسب است. تغييرات حجم خون را ميتوان با   اندازه‌گيري اين نور بازگشتي و با استفاده از مشخصات نوري بافت و خون محاسبه كرد. ما مي‌توانيم اين اثر را با چشمان خود مشاهده نمائيد، پوست با خون كم سفيد به نظر مي‌رسد ولي با خون بيشتر تيره‌تر مي‌شود. ‏PPG‏ مفهومي نزديك به همين  قضيه ولي با رزولوشن و حساسيت بالاتر دارد.

 روش­هاي اندازه­­ گيري سيگنال فتوپلتيسمو گراف

سيگنال PPG را مي­توان به دو روش تماس سنسور با بدن و بدون تماس سنسور با بدن اندازه ­گيري ­كرد. در روش تماس سنسور با بدن منبع نور و آشكار ساز نوري بطور مستقيم بر روي بدن قرار مي­گيرند. سنسور در اين روش مي­توانند هم از نوع بازتابي و هم عبوري باشند. که در این پروژه از نوع بازتابی آن بهره گرفته شده است. در شكل زیر نمونه­ اي از سيگنال PPG اندازه­ گيري شده به اين روش، نشان داده شده است.

با توجه به اين كه در كاربردهاي رايج اكثرا از اين روش استفاده مي­شود اما داراي معايبي نيز مي­باشد. براي مثال اندازه­ گيري فقط مي­تواند در قسمتي از بدن انجام شود كه منبع و آشكارگر نوري بتواند بطور صحيح در آنجا نصب شود. همچنين در صورت نياز به ايزولاسيون مكانيكي، مثلا زماني كه بافت آسيب ديده است، نمي­توان از اين روش استفاده كرد. جهت حل اين مشكل مي­توان از روش بدون تماس سنسور با بدن استفاده كرد. در اين روش منبع و آشكارگر نوري هيچيك با بدن تماس نمي­گيرند و سنسورها از نوع عبوري هستند و در دو طرف بافت مورد نظر قرار مي­گيرند. که در پروبهای دستگاههای پالس اکسیمتر امروزی نیز از این مدل پروبها استفاده میشود.

طرز کار دستگاه:

این دستگاه از یک پروب انگشتی تشکیل شده است که درون پروب سنسور نوری وجود دارد.این پروب بر روی عروق شریانی نبض دار قرار میگیرد که به طور معمول بر روی انگشت شخص و یا گوش قرار می گیرد.

در یک طرف دو LED که فرستنده امواج هستند قرار داشته و در طرف دیگر ، یک فتو ترانزیستور که گیرنده امواج است ، قرار می گیرد. منابع نوری LEDهایی هستند که نور را در دو طول موج مختلف منتشر می کنند(طیف مرئی قرمز و طیف نامرئی مادون قرمز یا IR) و آشکارساز نوری در واقع یک فتوترانزیستور است که نور به بیس ترانزیستور رسیده و سیگنال متناسب با نور دریافت شده را ایجاد می کند. استخوان ، بافت ، رنگدانه ها و عروق سیاهرگی به طور طبیعی مقدار ثابتی از نور را در مدت زمان تابش جذب می کنند. بستر غنی از شریانچه ها به طور عادی ضربان دار بوده و مقادیر متغیری از نور را در حین سیستول و دیاستول جذب می کنند ، زیرا حجم خون کم و زیاد می شود.

از آنجایی که هموگلوبین ترکیب شده با اکسیژن و خود هموگلوبین ، نور را به شکل انتخابی و نسبی جذب می کنند ، مقدار این ترکیبات به وسیله اندازه گیری شدت طول موج که از آن ها عبور می کند ، محاسبه می شود. در واقع دو طول موج ۶۶۰ نانومتر (در رنج امواج قرمز) و ۹۳۰ نانومتر (امواج مادون قرمز) از طریق دو LED منتشر می شود.

هموگلوبین ترکیب شده با اکسیژن که قرمز است ، نور مادون قرمز را جذب کرده و هموگلوبین ترکیب نشده با اکسیژن نیز که آبی رنگ است ، امواج نور قرمز را جذب می کند. در واقع دو نوع طول موج نوری از LEDها منتشر شده و پس از عبور از بافت در طرف دیگر توسط فتودیود جذب و میزان شدت نور به یک سیگنال الکتریکی تبدیل می شود که این سیگنال ورودی دستگاه جهت آنالیز است. این آنالیز توسط بردهای الکترونیکی و میکروپروسسورها انجام می شود و نسبت نور جذب شده در سیستول و دیاستول به عنوان مقدار اندازه گیری شده اشباع اکسیژن خون (spo2) اندازه گیری می شود.

اجزای تشکیل دهنده دستگاه:

همانطور که در شکل مشخص است این مدل از دستگاه های پالس اکسی متری قابلیت گرفتن ECG را هم دارد و با اتصال پروب ECG میتوان از آن استفاده کرد.

1.بنا به شکل قسمت wave form  ترتیب طول موج ها رو نشان می دهد.با فشار دادن دکمه برای مرتبه اول طول موج مربوط به پالس را نشان می دهد.

دفعه دوم طول موج ECG را نشان می دهد.

دفعه سوم پالس و طول موج را نشان می دهد.

ودفعه چهارم بازگشت به طول موج پالسی است.

2.دکمه ALARM MENU:با یک مرتبه فشار دادن این دکمه صفحه نمایشگر آلارم فعال می شود.همه موارد آلارم وقتی دکمه آن را به طور آنی یا لحظه ای فشار دهیم تعیین می شوند.برای پیکر بندی یا تنظیمات آلارم با فشار دادن گزینه holding alarm menu برای 2 ثانیه فعال می شود.

3.trend:دفعه اول که این دکمه را فشار دهیم نرخ اکسیژن اشباع را نشان می دهد.

دفعه دوم نرخ پالس را نمایان می کند.دفعه سوم نرخ پالس و اکسیژن اشباع را نشان می دهد و دفعه چهارم به نرخ اشباع اکسیژن بر می گردد.

4.magnify:کم و زیاد کردن اندازه طول موج را نشان می دهد.

پیچ کنتراست در پشت دستگاه وجود دارد و با چرخاندن این پیچ میتوان میزان روشنایی صفحه نمایش  دستگاه را تغییر داد.

Computer interface:درگاه اتصال به کامپیوترها و پرینتر های خارجی است.

شکل بالا مدار مربوط به قسمت ECG را نشان می دهد.

این شکل بلندگوی دستگاه را نشان می دهد.صدای ضربان قلب و پالس بوسیله این بلندگو آشکار می شود.

 

ایرادات رایج پالس اکسی متر:

با توجه به اینکه این دستگاه دارای مدار قدرت نسبتا ساده می باشد(معمولا فقط LCD یاصفحه نمایش به همراه بلند گو یا بیزر) و بیشتر بخش های دستگاه از مدار فرمان تشکیل شده و بخش کوچکی مربوط به مدار تغذیه است لذا خرابی خود دستگاه نوعا کم بوده و ایرادات این دستگاه بیشتر مربوط به پروب و منبع تغذیه می شود.

1.خرابی در پروب که میتواند ناشی از قطع شدن سیم های متصل به LED ها و یا فوتو ترانزیستور دستگاه باشد. در این حالت معمولا سیگنال PPG را نمیتوان بر روی مانیتور دستگاه مشاهده کرد و می بایست با لحیم کاری این ایرادرا برطرف نمود. در صورت قطعی ارتباط در اکثر موارد باید ارتباطات سوکت و سیم رابط را بررسی کنیم در غیر این صورت ایراد مربوط به اتصالات خود LED و فوتوترانزیستور و یا داخل قسمت انگشتی است.

2.در صورتی که تعداد زیادی از سیم های پروب قطع شده باشد معمولا پیغام NO SIGNAL بر روی دستگاه ظاهر می شود و می بایست پروب تعمیر شود.

3.در صورتیکه باطری دستگاه روبه اتمام باشد عملکرد دستگاه دچار ایراد خواهد شد. این ایراد معمولا با پیغام  low battery شروع شده و در صورتیکه باطری عوض نشود ایراداتی مانند عدم نمایش spo2 یا چشمک زدن صفحه نمایش بر روی دستگاه مشاهده می شود. این قبیل ایرادات معمولا با خرابی مدار فرمان اشتباه گرفته می شوند اما نکته اصلی اینجاست که ایراد از ضعیف بودن باطری است.

4.در صورتیکه دستگاه روشن نشودمعمولا ایراد در منبع تغذیه است که می بایست طبق الگوریتم تعمیر منبع تغذیه آنتعمیر شود.

5.در صورتیکه صدای بیپ هنگام شمارش ضربان های قلب از دستگاه شنیده نشود ایراد معمولا به علت قطعی سیم بلند گو بوده و می بایست آن را تعمیر نمود.

6.درصورت ضربه خوردن دستگاه معمولا LCD دچار قطعی میشود و پارامتر ها را نمایش نمی دهد. در این حالت معمولا صدای ضربان قلب از دستگاه شنیده می شود اما نمایشی بر روی صفحه وجود ندارد. در صورتیکه سوکتLCD یا سیم های رابط آن دچار ایراد شود می توان ایراد را برطرف نمود. درصورتیکهLCD شکسته باشد باید آن را تعویض نمود.

نکته ای که حائز اهمیت است فلت های LCD می باشد. هر چه عرض فلت های LCD کمتر باشد امکان خرابی کمتری دارند و فلت های پهن خرابی های بیشتری دارند.

7.در صورتیکه ایرادات دستگاه پس از انجام موارد بالا برطرف نشود. ایراد از مدار فرمان بوده که می تواند در مرحله اول ناشی از لحیم سردیIC  ها و یا میکروهای داخلی آن باشد. در صورت لحیم سرد بودن می توان ایراد را برطرف نمود. در غیر این صورت معمولا ایراد رفع نمی شود.

جهت تعمیرات تخصصی انواع اکسسوری های ( کابل و پروب ) بیمارستانی
انواع پروب و کابل :SPO2 ( پالس اکسیمتری) Capno‌gragh ( کپنوگرافی و رابط)  ECG (الکتروکاردیوگرافی) NST (فتال مانیتورینگ)

تماس:۰۹۱۳۹۰۹۶۲۸۶

برای دیدن فیلمهای آموزشی میتوانید به آدرس کانال یوتیوب ما  مراجعه نمایید.

لطفاً در یوتیوب ما را دنبال کنید

[1] Photoelectric plethysmography

[2] Photoplethysmography

[3] Light Reflection Rheography