استفاده از بیوفیدبک در درمان شب ادراری
بیوفیدبک در درمان شب ادراری
سيستم Bed Wet Stopper از انواع سيستم های بيوفيدبك درماني است كه در طي سالهاي اخير بيش از 000/200 مبتلا به اختلال شب ادراري را در سراسر جهان با موفقيت كامل درمان كرده است.
اين سيستم از تكنولوژي مدرن بيوفيدبك تراپي در درمان شب ادراري استفاده كرده و قادر است در مدت زمان نسبتاً كوتاهي اثرات سريع و خارق العادهاي در درمان اين عارضه برجاي بگذارد بطوري كه اكثر افراد استفاده كننده از اين سيستم در مدتي كمتر از 3 تا 9 ماه از اين اختلال آزار دهنده نجات پيدا كرده و ديگر نيازي به استفاده از دستگاه نخواهند داشت.
دستگاه داراي سنسورهایي است كه براحتي به لباس زير متصل شده و حساسيت دستگاه بحدي است كه بخوبي قادر است كمترين مقدار نم يا خيس شدگي ناشي از قطرات اوليه ادرار را حس نمايد.
- دستگاه Bed Wet Stopper داراي باطري قابل شارژ و شارژر مخصوص ميباشد.
مطالعات و تحقيقات اخير در سطح بين المللي نشان ميدهند كه سيستمهاي بيوفيدبك تراپي مؤثرترين روش در درمان شب ادراري چه در كودكان و چه در بزرگسالان ميباشند و در مقايسه با درمانهاي دارويي اثر آنها بسيار بالاتر و قطعيتر است.
اختلال شب ادراري كه نام علمي آن “Nacturnal Enoresis” ميباشد عبارتست از دفع غير قابل كنترل ادرار در حين خواب عميق.
بياختياري ادرار در پسرها شايعتر از دخترها بوده و تنها در ايالات متحدة امريكا حدود 5 تا 7 ميليون بيمار مبتلا به اختلال شب ادراري وجود دارد و بطور كلي آمار نشان ميدهد كه حدود 15 تا 20 درصد از كودكان در سنين 5 سال و بالاتر از اين اختلال رنج ميبرند همچنين مطالعات اخير نشان ميدهد كه اختلال شب ادراري زمينه ارثي نيز دارد.
” افراد مبتلا به اختلال شب ادراري از اعتماد به نفس كمتري نسبت به افراد هم سن و سال خود برخوردار ميباشند، به همين جهت كمك به درمان هر چه سريعتر اين عارضه امري بسيار مهم است، زيرا عدم درمان صحيح و بموقع اين بيماران ممكن است فرد مبتلا را دستخوش اختلالات و ناهنجاريهاي عاطفي و رواني نمايد.”
در درمان صحيح و پايدار عارضه شب ادراري نقش اصلي والدين اين است كه با كودك خود صحبت كرده و او را راهنمايي نمايند و به او بگويند كه اين عارضه يك اختلال شايع بوده و تعداد زيادي از كودكان و حتي بزرگسالان به اين اختلال مبتلا ميباشند.
” يكي ديگر از وظايف اصلي والدين اين است كه اكيداً از سرزنش و پرخاشگري نسبت به كودكان مبتلا به شب ادراري خودداري نمايند.”
- درمانهاي رايج براي رفع شب ادراري عبارتند از: دارو درماني، رفتار درماني و بيوفيدبك درماني كه در اين ميان جديدترين – مؤثرترين و بيخطرترين نوع درمان استفاده از سيستمهاي پيشرفته بيوفيدبك “Bed Wet Stopper” ميباشد.
استفاده از سيستمهاي بيوفيدبك تراپي “Bed Wet Stopper” اين امكان را ميدهد كه با شروع اولين قطرات ادرار توسط سنسورهاي حساس خود آنرا حس نموده و دستگاه را بكار بياندازد و دستگاه با ايجاد تكانهاي خفيف و صداي موزيك فرد را از خواب بيدار كرده و بدين صورت فرد سريعاً ادرارش را كنترل كرده و به دستشوئي برود، اين عمل بتدريج و پس از مدت كوتاهي فرد استفاده كننده از دستگاه را شرطي نموده و در اين واكنش شرطي شدن بتدريج بيمار با احساس پر شدن مثانه مثل افراد عادي سريعاً از خواب بيدار شده و با انقباض عضلات كف لگن ادرار خود را كنترل مينمايد.
* بزرگترين مزيت استفاده از درمانهاي بيوفيدبك پايدار بودن آنهاست به اين صورت كه چون خود بيمار بطور فعال در درمان خود دخالت ميكند درمان حاصله به شكلي پايدار و دائمي باقي ميماند بطوري كه بر اساس مطالعات علمي تأثير سيستمهاي بيوفيدبك درماني “Bed Wet Stopper” بين 70 تا 90 درصد و متوسط مدت زمان استفاده از آن براي حصول نتيجة بين 3 الي9 ماه ميباشد لذا براي نيل به هدف درمان اين اختلال، كمي حوصله و تشويقهاي مداوم والدين و استمرار در استفاده از دستگاه بتدريج به فرد مبتلا كمك ميكند تا بيمار بر اين مشكل فائق آمده و آنرا بطور ريشهاي درمان نمايد.
تحقيقات علمي خاطرنشان ميسازند كه پس از درمان كودك و زماني كه والدين متوجه شدند كه فرزندشان درمان شده و ديگر شب ادراري ندارد درمان با سيستم بيوفيدبك “Bed Wet Stopper” ميبايست حداقل بمدت دو هفته تا یک ماه ديگر نيز ادامه پيدا نمايد تا درمان بطور قاطع پايان پذيرد.
- نكات كليدي:
- شب ادراري در سنين زير 6 سال يك اختلال شايع در كودكان محسوب ميگردد كه ميتواند تا سنين نوجواني و حتي بزرگسالي نيز ادامه پيدا كند.
- كودكاني كه از اختلال شب ادراري رنج ميبرند از اعتماد به نفس كمتري نسبت به كودكان همسن خود برخوردار ميباشند.
- افراد مبتلا به اختلال شب ادراري كنترلي در تخليه مثانه خود نداشته و اين عمل را كاملاً بطور غير ارادي انجام ميدهند، بنابراين نبايستي مورد شماتت و سرزنش قرار گيرند.
- والدين تحت هيچ شرايطي نبايد كودك مبتلا به شب ادراري را مورد تنبيه قرار دهند.
- شب ادراري نوعي اختلال در مرحلة خواب عميق ميباشد كه ممكن است در يك خانواده ريشة موروثي داشته باشد.
- در ميان تمام درمانهاي متداول و شناخته شده براي شب ادراري، بيوفيدبك درماني با دستگاه “Bed Wet Stopper” قطعيترين و مؤثرترين درمان محسوب ميگردد.
- اكثر مبتلايان به عارضه شب ادراري هيچگونه مشكل عاطفي ندارند.
* امروزه به نظر اكثريت قريب به اتفاق پزشكان شب ادراري به اختلالي اطلاق ميگردد كه در آن كودكان دختر 4 ساله و به بالا و پسران 5 ساله به بالا نتوانند در هنگام خواب متوجة پر بودن مثانة خود شده و براي تخليه آن از خواب بيدار شوند.
- اختلال شب ادراري تا حدودي ريشة ارثي داشته و اكثراً در ميان اقوام يا والدين كودكان مبتلا موارد مشابهي وجود داشته است، همچنين كودكان مبتلا به اختلال بيشفعالي و كمتوجهي (ADHD) و يا اختلال ناتواني در يادگيري و همچنين كودكان مبتلا به برخي از انواع آلرژيها بيشتر در معرض ابتلا به شب ادراري ميباشند تا كودكان معمولي .
اثرات سوء ناشي از اختلال شب ادراري:
در وهله اول اغلب كودكان از اختلال شب ادراري خود دچار اضطراب و پريشاني ميگردند و بتدريج نيز از انجام فعاليتهاي اجتماعي مثل رفتن به اردوها و فعاليتهاي دسته جمعي خارج از خانه دوري ميگزينند و رفته رفته گوشه گير شده و اعتماد به نفس خود را از دست ميدهند، در اين ميان تنبيه و سرزنش والدين نيز ممكن است اثرات رواني ناشي از اختلال شب ادراري را در كودك تشديد نمايد.
در عين حال والدين اين نوع كودكان ممكن است بدليل مشكل كودكشان دچار احساس خشم و نااميدي و پريشاني شوند در حالي كه وظيفه اصلي والدين تلاش در جهت كاهش احساسات منفي كودكان در مورد بيماريشان بوده و بايد به آنها كمك نمايند تا هر چه سريعتر بر اين مشكل فائق آمده و آنرا درمان نمايند و اين كار تنها از طريق حمايت مثبت و درك مشكل فرزندشان امكان پذير ميباشد.
- با استفاده از سيستم بيوفيدبك درماني “Bed Wet Stopper” مبتلايان به شب ادراري بتدريج شرطي شده و ياد ميگيرند تا كمتر به خواب عميق فرو رفته و حساسيت بيشتري نسبت به پيامهايي كه از طريق مثانه به مغز فرستاده ميشود نشان دهند.
سنسور دستگاه كه به لباس زير فرد متصل ميگردد كمترين رطوبت ايجاد شده را احساس كرده و سپس دستگاه شروع به لرزش كرده و همراه با آلارم فرد را از خواب عميق بيدار مينمايد. بدينوسيله والدين ميتوانند ضمن ثبت كردن زمان، كودك خود را به دستشويي هدايت نمايند. به مرور زمان و بتدريج در زمان شروع شب ادراري كودك از خواب بيدار شده و به اين ترتيب كمكم شرطي شده و با احساس پر شدن مثانه از خواب بيدار شده و براي تخليه آن به دستشويي ميرود. در طي مدت 3 تا 9 ماهي كه لازم است تا سيستم بيوفيدبك تراپي “Bed Wet Stopper” فرد مبتلا به شب ادراري را از طريق شرطي كردن درمان نمايد والدين كودك نيز ميتوانند با ثبت ساعت شروع شب ادراري آمادگي بيشتري كسب كرده و همزمان با شروع شب ادراري كودك خود را سريعاً به دستشويي هدايت نمايند.
- با اينكه استفاده از سيستم بيوفيدبك درماني “Bed Wet Stopper” مؤثرترين روش در كمك به درمان اختلال شب ادراري ميباشد ولي در اين روش كودك و والدين كودك بايد كمي حوصله نموده و توجه داشته باشند كه حدود 3 تا 9 ماه زمان لازم است تا پروسة شرطي شدن فرد مبتلا كامل شود و مغز وي بتدريج در حين خواب بدرستي نسبت به پيامهاي ارسال شده از مثانه واكنش نشان دهد.
” گیرنده بی سیم “
دستگاه BWS 3700 بصورتی طراحی شده است که به محض تماس لباس های زیر کودک با نخستین قطرات ادرار سیستم فعال شده و با ایجاد لرزش های خفیف و صدای موزیک کودک را از خواب بیدار مینماید همچنین بطور همزمان گیرنده بی سیم دستگاه را نیز بکار می اندازد (حداکثر برد مفید سیستم بی سیم بسته به شرایط محیطی بین 50 الی 100 متر می باشد.
سیستم گیرنده بی سیم را یکی از والدین میتواند با خود حمل نماید و به این صورت همزمان با شروع شب ادارای والدین نیز خبردار شده و خواهند توانست تا در اسرع وقت کودک خود را به دستشویی هدایت نمایند و بتدریج این وضعیت در ذهن کودک بصورت یک عادت مثبت ثبت خواهد شد.
” سوالاتي كه غالباً بيماران يا والدين آنها ميپرسند و پاسخهاي ما”
سوال 1- آيا براي استفاده از سيستم بيوفيدبك درماني “Bed Wet Stopper” ميبايست به مطب يا كلينيك خاصي مراجعه نمائيم؟
جواب- اكثر بيماران مبتلا به شب ادراري ترجيح ميدهند كه اين نوع درمان را در منزل انجام دهند و به همين جهت سيستم بيوفيدبك “Bed Wet Stopper” طوري طراحي شده است كه بيماران بصورت شخصي از اين دستگاه استفاده نمايند اين سيستم و سیستم های مشابه آن در تمام كشورهاي پيشرفته دنيا مورد استفاده قرار گرفته و موفقيت فراواني نيز بدست آورده است.
سوال 2- يك درمان موفق و مؤثر چه مدتي بطول ميانجامد؟
جواب- يك بيمار مبتلا به شب ادراري در اصل نوعي اختلال در خواب عميق را از والدين خود به ارث برده است. بديهي است كه چنين اختلالي را نميتوان یک شبه درمان نمود، ولي با كمي تأمل و پيگيري و استفادة مداوم از سيستم بيوفيدبك درماني “Bed Wet Stopper” ميتوان الگوي خواب را بطور موفقيت آميزي تغيير داده و به اين ترتيب اختلال شب ادراري را درمان نمود. اين درمان بطور متوسط حدود 3 الي 9 ماه بطول ميانجامد. متأسفانه چون الگوي خواب هر انساني منحصر به خود اوست لذا نميتوان پيش بيني كاملاً دقيقي از زمان درمان ارائه نمود.
اما در هر صورت مطالعات علمي نشان ميدهند كه حداقل زمان لازم براي ايجاد تغيير الگوي خواب از طريق سيستم بيوفيدبك درماني “Bed Wet Stopper” چيزي بين 3 تا 9 ماه ميباشد.
سوال 3- آيا مواد غذايي خاصي در رژيم غذایی روزمرة ما ميتواند منجر به بروز اختلال شب ادراري گردند؟
جواب- با توجه به اين حقيقت كه شب ادراري ناشي از نوعی اختلال موروثي در خواب عميق ميباشد، بنابراين نوع رژيم غذايي تأثير چنداني در علت بوجود آمدن اين اختلال ندارد.
سوال 4- آيا شب ادراري ناشي از مشكلات رواني و عاطفي است.
جواب- تا كنون هيچ عامل شناخته شدة رواني و يا عاطفي مؤثر در ايجاد شب ادراري ثبت نشده است اما بايد بخاطر داشت كه شب ادراري خود ميتواند منجر به كاهش اعتماد به نفس و بروز اختلالات عاطفي در فرد مبتلا شود.
سوال 5- آيا دارو درماني ميتواند شب ادراري را درمان كند؟
جواب- مصرف داروها ی خاصی ممكن است بطور موقتي مشكل شب ادراري را كاهش دهد ولي اثرات آنها دائمي نيست به عبارت ديگر دارو درماني فقط علائم بيماري را رفع ميكند و به درمان ريشه و اصل بيماري كاري ندارد. داروهايي كه معمولاً براي كنترل شب ادراري بكار ميروند معمولاً يا هورموني هستند و يا ضد افسردگياند. استفادة طولاني مدت از اين داروها فرد را با عوارض جانبي متعددي رو در رو ميكند و زماني هم كه مصرف دارو قطع شود مشكل شب ادراري بار ديگر شروع خواهد شد.
سوال 6- چرا برخي از افراد مبتلا به شب ادراري حتي در روز و در هنگام بيداري هم قادر به كنترل ادرار خود نيستند؟
جواب- بسياري از افراد مبتلا به شب ادراري بدليل مشكلات ناشي از بي اختياري ادرار در هنگام شب كه ناشي از اختلال در مرحله خواب عميق ميباشد حتي در هنگام روز هم ممكن است عضلة اسفنكتر مثانه آنها بطور طبيعي عمل نكرده و در نتيجه اين عضله نتواند ادرار را در درون مثانه نگه دارد.
كار عضلة اسفنكتر مثانه حفظ ادرار در درون مثانه، آگاه نمودن ما نسبت به پر شدن مثانه و حساسيت نسبت به خالي شدن كامل مثانه است. اما اين عضله اگر بمدت طولاني مورد استفاده قرار نگرفته باشد بديهي است كه حساسيت خود را از دست ميدهد. اين عدم حساسيت اسفنكتر مثانه موجب ميگردد تا فرد مبتلا به عارضة شب ادراري بتدريج نتواند پرشدن مثانهاش را احساس نمايد اين اختلال باعث ميشود تا حتي در هنگام بيداري نيز در بسياري از موارد نتوانند ادرار خود را كنترل نمايند.