تعمیرات تخصصی دستگاه رادیوگرافی دندانپزشکی
آموزش تعمیرات تخصصی دستگاه رادیوگرافی
خدمات تخصصی و تامین قطعات دستگاه های رادیوگرافی در مشهد
شماره تماس:09380649836
انواع رادیوگرافی
رادیوگرافی در دو نوع ساده و رنگی برای تشخیص پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. در نوع ساده نیاز به آمادگی خاصی برای تهیه تصویر وجود ندارد. این روش تهیه تصویر بسیار پر کاربرد است و به وفور توسط پزشکان برای تشخیص تجویز می شود. رادیوگرافی رنگی با استفاده از مواد خوراکی یا تزریقی تهیه می شوند و معمولا برای بررسی های دقیق تر کلیه، معده، روده و … کاربرد بسیار زیادی دارند.
رادیولوژی باریوم سوآلو (مری)
رادیولوژی سیالوگرافی
رادیولوژی کلانژیوگرافی
رادیولوژی فیستولوگرافی
رادیوگرافی پری اپیکال یا تک دندان چیست؟
یکی از روش هایی که به تشخیص بیماری های دهان و دندانی کمک نموده و این عمل را برای دندانپزشکان آسان می کند ، گرفتن عکس رادیولوژی از دندان می باشد . زیرا با توجه به اینکه مشکلات و ناراحتی هایی که در قسمت های مختلف دهان مانند فک ، دندان ، لثه و… به وجود می آید ممکن است با چشم قابل دیدن نباشد و با توجه به اینکه دندان ها یکی از مهمترین بخش‌های بدن می باشند که نیاز به رعایت بهداشت و رسیدگی زیادی دارند در نتیجه استفاده از روش های مختلف رادیولوژی های دندانی به دلیلی دقتی که دارند ، تشخیص مشکلات را برای دندانپزشک راحت می کنند .
یکی از انواع رادیولوژی های دندانی رادیوگرافی پری اپیکال یا رادیوگرافی تک دندان می باشد که در این مقاله به معرفی و بررسی این نوع رادیوگرافی پرداخته ایم تا بتوانیم شما را بیشتر با این نوع رادیوگرافی آشنا کنیم .
همه چیز در مورد رادیوگرافی پری اپیکال یا تک دندان
برای تماشای فیلمهای آموزشی میتوانید اینجا کلیک کنید.
رادیوگرافی پری اپیکال یا تک دندان چیست؟
یکی از انواع رادیولوژی های دندان می باشد که با نام رادیوگرافی تک دندان نیز معروف است و به دندانپزشک امکان بررسی یک یا دو دندان را از داخل دهان به صورت کلی از ریشه تا تاج می‌دهد . دندانپزشکان همچنین می‌توانند با تجویز این نوع رادیوگرافی در صورتی که در دندان یا ریشه آن تغییرات غیر طبیعی به وجود آمده باشد ، مشکل را مورد بررسی قرار داده و آن را برطرف کنند .
به عبارت دیگر این نوع رادیوگرافی جزئیات آناتومی دندان و ساختار آناتومیکی اطراف آن را نشان می دهند و دندانپزشکان می‌توانند توسط رادیوگرافی پری اپیکال تنها دندان خاصی را توسط قرار دادن دوربین درون دهان به طور دقیق مورد بررسی قرار دهند .
انواع روش های رادیوگرافی پری اپیکال
رادیوگرافی تک دندان در دو روش انجام می گیرد که شامل موارد زیر می باشند .
– روش قدیمی
در روش قدیمی انجام رادیوگرافی پری اپیکال پس از قرار دادن دوربین درون دهان و گرفتن فیلم از دندان مورد نظر یک فیلم برای دندانپزشک ارسال می شود که دندانپزشک پس از دیدن آن فیلم می تواند در مورد درمان دندان تصمیم بگیرد .
– روش جدید
امروزه دستگاه های جدیدی به لطف پیشرفت علم و تکنولوژی وجود دارند که علاوه بر این که می توانند فیلم برداری از دندان مورد نظر در داخل دهان بیمار را انجام دهند از آن دندان عکس های ویژه و با کیفیتی گرفته که آن ها را می توان توسط مانیتور به خوبی مشاهده نمود . فرمت این گونه عکس ها طوری است که می توان آنها را بر روی سی دی یا کاغذ نیز ذخیره نمود .
رادیوگرافی تک دندان چگونه انجام می شود ؟
برای اینکه رادیوگرافی پری اپیکال به درستی انجام شود نیاز است تا رادیولوژیست موقعیت مناسب قرار گرفتن سر بیمار و زاویه برخورد پرتوهای اشعه ایکس را به‌خوبی تنظیم کند . سر باید در صفحه متوسط ساژیتال باشد یعنی عمود بر خط افقی باشد . هنگام گرفتن تصاویر از فک بالا ، خط کامپر باید موازی با کف باشد وهنگام گرفتن تصاویر از فک پایین خط tramus-commissure باید به صورت موازی باشد . همچنین بسته به تکنیک ها تغییراتی در موقعیت قرار گرفتن سر بیمار ایجاد می شود .
در چه مواقعی از رادیوگرافی پری اپیکال استفاده می شود ؟
هنگامی که صدمات احتمالی داخل دهان با چشم غیر مسلح قابل رویت نمی باشد رادیوگرافی پری اپیکال انجام می‌شود که باعث مشاهده و تجزیه و تحلیل کل دندان از جمله تاج ، ریشه ، راس ، بافت استخوان اطراف و فضای پریودنتال می شود. رادیوگرافی در موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد .
– بررسی و مشاهده تاثیرات پریودنتال
– بررسی فرایند اندودنتیک قبل ، حین و بعد از انجام آن
– تشخیص ضایعات پری اپیکال اطراف دندان مانند کیست های پری اپیکال
– بررسی و تشخیص پوسیدگی های دندان به منظور طبقه بندی آنها با توجه به تاثیری که بر مینای دندان ، عاج یا عصب دندان گذاشته اند .
– ظاهر حفره ها ، گرانولوم ها ، کیست ها و سایر آسیب ها
– ارزیابی پس از آسیب
– ایمپلنت کردن دندان
چگونگی انجام رادیوگرافی پری اپیکال
این روش با استفاده از صفحات رادیوگرافیک کوچک انجام می شود . صفحات درون دهان قرار گرفته و از طریق دستگاه اشعه ایکس خارجی تحت تاثیر قرار می گیرند. دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال دارای سوراخ های مجهز به سنسور می باشند که این سنسور ها امکان ایجاد یک تصویر دیجیتالی از دندان مورد نظر و نمایش آن بر روی صفحه به صورت مستقیم را ایجاد می کنند . گاهی اوقات برای تعیین موقعیت دقیق از
دستگاههای موقعیت یاب که به طور دقیق همه بافت ها را به خوبی تشخیص می دهند ، در این روش استفاده می شود .
در هنگام انجام این نوع تصویربرداری بیمار باید عضلات دهان خود را آرام نگه داشته و حرکت نداشته باشد تا تصاویر تار نشوند .
مزایای رادیوگرافی تک دندان در مقایسه با رادیوگرافی معمولی
مانند هر فیلم برداری رادیولوژی دیجیتال ، رادیوگرافی پری اپیکال با فیلم ، دارای مزایای بسیار زیادی نسبت به نسخه های معمولی است که شامل موارد زیر می باشد :
– استفاده از نقره برای تهیه تصاویر که باعث آلودگی کمتر محیط می‌شود .
– به اشتراک گذاری سریع تصاویر گرفته شده بین رادیولوژیست و دندانپزشک
– ذخیره تصاویر در ابر بدون نیاز به چاپ
– قرار گرفتن بیمار در معرض اشعه کمتر
– کاهش احتمال تکرار رادیوگرافی به دلیل خطاهای تصویری
– دقت بیشتر در تصاویر
– سرعت بیشتر در بررسی و ارائه نتایج
دستگاه راديوگرافی دندانپزشکی تک دندان (يا داخل دهانی يا پری‌اپيكال) بمنظور تصويربرداری از دندانها بصورت تكی و يا چندتايي استفاده می‌شود. در اين روش، فيلم راديوگرافی مخصوصی در داخل دهان و پشت دندان مورد تصويربرداری قرار می‌گیرد؛ سپس پرتو ایکس از بيرون تابانيده شده و تصوير مورد نظر بر روی فيلم ايجاد می‌گردد.
دستگاه تک دندان يكی از ساده‌ترين و پركاربردترين تجهيزات پرتو تشخيصي می‌باشد. با وجود اينكه قدرت اين دستگاهها پایین است (مقدار mA از 10 تجاوز نمی‌كند) ولی مقدار دوز ناشی از اين دستگاهها كه به بدن می‌رسد بالاست، چون اولا از فاصله نزديک به پوست تابش می‌شود و ثانيا براي افراد عادی، متوسط دفعات تصويربرداری از دندان در طول عمرشان بالاتر از ديگر تصويربرداری‌ها است (تقريباً 25 % كل آزمايشات راديولوژی تشخيصی).
دستگاه رادیوگرافی دندان و عکس
اصول كار با دستگاه راديوگرافی تک دندان و نحوه ارتباط با بدن
براي انجام تصویربرداری دندان با اين دستگاه، ابتدا بايد فيلم در داخل دهان و در محل مناسب قرار داده شود. ممكن است اين كار توسط يک پايه نگهدارنده و يا دست خود بيمار انجام گردد. پس از آن تكنسين دستگاه دهانه اپليكاتور را به صورت بيمار و در محلي كه فيلم قرار دارد نزديک می‌كند. پرتودهی از بيرون اتاق سربی و يا از پشت ديواره سربی انجام می‌گيرد. لازم است در طول مدت تصويربرداری بيمار كاملا بی‌حركت باشد و همچنين بهتر است بمنظور رعايت ايمنی پرتوی از روپوش و تيروئيد بند سربی استفاده شود.
نحوه کار با رادیوگرافی دندانپزشکی
اجزاي تشكيل دهنده دستگاه راديوگرافی تک دندان
1- تيوب اشعه X
ساختار كلی تيوب مشابه راديولوژی و شامل كاتد و آند و محفظه خلاء، محفظه روغن، فيلتر و كوليماتور است. با اين وجود مقدار mA در اين دستگاه بسيار پايين‌تر است. همچنين كيفيت پرتو نيز پايين‌تر است. (مقدار HVL در kVp=60-70 حداقل 1.5mmAl است). در مقابل براي تصويربرداری از دندان برای زمان‌های طولانی (از حدود 300ms تا 3s) استفاده می‌شود. به همين دليل ثابت بودن سر بيمار در زمان تصويربرداری در كيفيت تصوير نقش اساسی دارد.
تيوب اشعه ایکس
2- اپليكاتور
در محل خروجی پرتو از تيوب، پس از كوليماتور يک اپليكاتور قرار دارد كه مي‌تواند به شكل مخروطی يا استوانه باشد. (در دستگاههای جديد، اپليكاتور مخروطی منسوخ شده است زيرا موجب پراكندگی بيش از اندازه پرتو می‌شود). وظيفه اپليكاتور تعيين محل برخورد پرتو به بافت است. قطر دهانه اپليكاتور نبايد از 60mm بیشتر باشد و اندازه میدان پرتو نيز بايد در همين محدوده باشد. حداقل فاصله بين نقطه كانونی تيوب تا دهانه اپليكاتور بايد 20cm باشد.
3- پايه و بازوی نگهدارنده
كل سيستم تيوب و اپليكاتور بر روي يک پايه و بازوی نگهدارنده قرار دارند بطوری كه امكان تنظيم دهانه تيوب در جهات مختلف وجود دارد. فاكتور داراي اهميت در اين دستگاهها زمان است و همه دستگاههای تک دندان قابليت تنظيم زمان پرتودهی را دارند. مقادیر mA و kVp در برخي سيستم‌ها ثابت و در برخي قابل تغيير هستند (در صورت ثابت فاكتورها بايد روي برچسب دستگاه مقادير آنها مشخص باشد).
4- ژنراتور
ژنراتور دستگاههای تک دندان معمولا ساده و كوچک است و بر روی پايه جاسازی مي‌شوند. ولتاژ اين دستگاهها معمولا 50-70kVp است.
5- كليد پرتودهی
كليد پرتودهی مستقيماً به ژنراتور متصل است و طول كابل اتصال حداقل 2متر می‌باشد. در برخی از دستگاهها سويیچ‌های مربوط به تنظيم شرايط بر روی كليد پرتودهی قرار دارد و در برخی دستگاهها بر روی ژنراتور است. مدت زمان پرتودهی بايد محدود به مدت زمانی باشد كه كليد پرتودهی فشار داده شده است.
6- فيلم راديوگرافی تک دندان و دستگاه ظهور
فيلم های راديوگرافی دندان تک در ابعاد 21×41mm و 22×35mm و در داخل لفاف ضد نور و بدون كاست هستند. دستگاه ظهور فيلم تک دندان در واقع يک تاريكخانه دندانپزشکی كوچک است كه تمام اجزای آن در يك جعبه جاسازی شده که كار ظاهرسازی فيلم توسط كاربر، از بيرون انجام می‌گيرد.
فيلم راديوگرافي تك دندان و دستگاه ظاهرکننده فیلم رادیوگرافی
موارد تعمیر دستگاه رادیوگرافی :
1 – وجود مشکل در بردها :
در اثر گرم شدن بیش از حد قطعات الکترونیکی و یا پوشانده شدن آنها با گرد و غبار ، برد ها دچار مشکل شده و از کار می افتند .
راه حل این مشکل ، تمیز کردن برد با استفاده از اسپری های پاک کننده و تعویض قطعات الکترونیکی سوخته است .
2 – سوختن خازنها :
راه حل این مشکل نیز شناسایی و تعویض خازنهای سوخته است .
3 – سوختگی لامپ نشانگر :
در اینصورت باید قاب محافظ لامپ با احتیاط باز شود و لامپ جدید با دستمال در سر جای خود بسته شود تا چربی ها و آلودگی های دست به آن نچسبد زیرا ممکن است باعث کاهش نور نشانگر شود .
4 – گیر کردن و سفت شدن ریل های تخت و ریل های مخصوص فیلم رادیولوژی :
گاهی در اثر استفاده زیاد ، نشستن آلودگی و گرد و قبار و وارد شدن ضربه ، ریل ها کارایی اول خود را نخواهند داشت و جابه جایی آنها با مشکل روبرو خواهد شد .
برای رفع این مشکل باید ریل را تمیز کرد و قسمت های تغییر شکل داده را به حالت اول برگرداند .
