تعمیر پمپ سرنگ یا اینفیوژن پمپ

پمپ سرنگ ( اینفیوژن ) چیست؟

اینفیوژن پمپ ها ( پمپ انفوزیون)  یا دستگاه پمپ سرنگ برای تزریق دارو با حجم  و نرخ تزریق مشخص شده بکارمیرود.حساسیت دستگاه بالا بوده ودراکثر بخش های بیمارستانی به ویژه دراتاق عمل کاربرد دارد این دستگاه قادراست ازمقادیر بسیار کم۱mm/hg تا ۴۵۰mm/hg را بادقت تمام تزریق کند.که با استفاده از اکستنشن تیوب و سرنگ تزریق دارو را انجام می دهند.کوچکترین حجم هوای داخل سرنگ یا ست سرنگ متصل به آن توسط دستگاه تشخیص داده شده وبه طور خودکار جریان مایع قطع میگردد. هرگونه مقاومت دربرابر جریان مایع مثل انسداد رگ‌ و یا جا به جایی آنژیوکت از رگ به زیرپوست توسط آلارم های خاص دستگاه گزارش می شود.بعد از تزریق حجم معین از ماده ی موردنظر،دستگاه بطور خودکار جریان را قطع می کند.درموارد اورژانس دستگاه قادر به فرستادن مایع بافشار زیاد به داخل رگ است به طوری که توسط یکی از پارامترهای دستگاه میتوان تنظیم کرد سرعت تزریق را تاماکزیمم توان کاری دستگاه بالابرد.دستگاه قادر است تا دوساعت بدون باتری کارکند. واین درموارد جابه جایی بیمار اهمیت دارد.

برای تماشای فیلمهای آموزشی میتوانید اینجا کلیک کنید.

نحوه کارکرد پمپ سرنگ:

سرنگ که با مایع یا دارو پرشده است را روی دستگاه جایگذاری میکنید. سرنگ حتما درجای خود محکم جایگذاری شود تا توسط سنسور موجود درضامن نگه دارنده حجم وقطر آن صحیح تشخیص داده شود، سپس مقدار داروی مورد نظر جهت تزریق(حجم تزریق)و نرخ تزریق (میزان حجم تزریق در ساعت) و حجم ونوع (برند)سرنگ راانتخاب کرده و پس ازهواگیری دستگاه آماده ی تزریق می باشد. در واقع سرنگ حاوی مایع درقسمت نگهدارنده قرار داده میشود،ی ک تیوپ به همراه ست نگهدارنده توسط یک سوزن به رگ بیمار متصل میگردد. هنگامی که نرخ جریان مایع مشخص شد (سرعت تزریق وحجم تزریقی توسط کاربر تعیین شده وبه صورت دستی انتخامیشود وزمان تزریق اتومات برحسب میلی لیتر برساعت محاسبه میشود) پمپ ، پیستون سرنگ را تحت فشارقرارداده تا مایع جریان پیداکند. سرعت تزریق وابسته به قطرسرنگ‌ و نرخ جریان تنظیم شده برای پمپ است. زمانی که پمپ درحال کاراست، میزان نرخ تزریق، حجم وفشار مایع دائمااندازه گیری شده و هرگاه خطایی دراین پارامتر یاسایر پارامترهای دیگر رخ دهد، آلارم دستگاه اپراتور را آگاه میکند. سرنگ های تولید کننده های مختلف کاملا باهم یکسان نیستند به همین دلیل پمپ ها برای کاربانوع خاصی از سرنگ ها مشخص میشود انواع سرنگ های قابل استفاده در تنظیمات دستگاه قابل انتخاب است، دراین صورت خطاهای قابل توجه درتغییرات نرخ وحجم مایع زمانی که ازسرنگ غیرمجاز استفاده شود مشخص میگردد. نتیجه ی استفاده از پمپ تزریق سرنگ، کنترل فشار مایع تزریقی وممانعت از آسیب رسیدن به رگ بیمار حین افزایش احتمالی بیش ازحد فشارتزریق است. فشاربالا با آلارم بستن وانسداد تیوپ تزریق، همراه خواهد بود. واحد اندازه گیری دستگاه میلی لیتر برساعت است.

بلوک های مختلف پمپ سرنگ:

حرکت مواد درپمپ سرنگ توسط یک موتور پله ای (استپ موتور) کنترل می شود. اولین قدم‌ کنترل سرعت وحرکت وقبل از آن تشخیص نوع سرنگ ومیزان حجم آن است که این کار توسط پنتاسیومتر انجام میشود بدین صورت که زمانی که ضامن نگهدارنده سرنگ را کشیده وسپس رهامیکنی تا روی سرنگ کاملا فیکس شود این حرکت سبب چرخش یک چرخ دنده درپشت آن شده ونتیجه چرخش آن نیز سبب تغییر مقدار مقاومت متغیر میشود باتوجه به میزان مقاومت مثلا اگر مقاومت پنجاه اهم باشد حجم سرنگ ۵۰ccمیباشد.که بسیاردقیق وخطای آن نیز کم میباشد. و اما نحوه ی عملکرد استپ موتور بصورت کلی بدین صورت است که یک سیگنال (ولتاژ) به سمت موتور فرستاده ومجدد قطع میشود این موضوع سبب حرکت پله ای موتور میشود که در سرعت یا rate بالا شاید قابل مشاهده نباشد اما درrate پایین به وضوح باچشم دیده میشود که موتور به صورت پله ای درحال چرخش است، (تعداد پالس ها (پله های استپ موتور) آن نیز ازروی فرستنده وگیرنده های تعبیه شده درموتور تشخیص داده میشود، بدین شکل که درون موتور دو چرخدنده که یکی فرستنده ودیگری گیرنده است قرارگرفته بین این دو یک پره ی چرخشی تعبیه شده موتور که استارت میشود پره ی میانی هم شروع به چرخیدن میکند زمانی که هرسه گیرنده پره و فرستنده مقابل هم قرارگیرند موتور استاپ وزمانی که پره میان فرستنده و گیرنده نیست گیرنده پالس (نور) را از فرستنده دریافت کرده و حرکت میکند اینگونه حرکت پله ای موتور تنظیم میشود.) این حرکت موتور توسط پیچ و مهره به حرکت خطی تبدیل شده و هوک رابه سمت جلو هدایت میکند تا سرنگ را گرفته و از طریق پالس های اعمالی به موتور پله ای، میزان درجه چرخش محور موتور مشخص می شود. با استفاده از یک چرخ دنده ی گرد و پیچاندن پیچ که به موتور پله ای متصل شده است ، اهرم جلو رفته و به سرنگ فشار می آورد . در بخش فیدبک از طریق پتانسیومتری که به انتهای اهرم متصل است ، هر گونه خطای احتمالی در میزان چرخش محور موتور و یا میزان حرکت اهرم ، آشکار شده و در خروجی دستگاه اصلاح می شود. میزان جریان تزریقی متناسب با قطر سرنگ (که پیش تر نحوه تشخیص اش عنوان شد) و  سرعت پیش رفتن پیستون سرنگ تنظیم می شود.

آلارم های دستگاه:

Alarm Occlusion –۱

به معنای گرفتگی درمسیر حرکت مایع است. که این گرفتگی یا ناشی از وجود هوا درسرنگ یا ست متصل به آن ویا وجود لخته یا هرنوع گرفتگی در رگ بیمار میتواند باشد.

Alarm Battery-۲ 

نزدیک به اتمام باتری به صدا درمی آید تاپرستار را نسبت به اتصال دستگاه به برق مطلع سازد.

Near Empty-۳ 

زمانی که مایع درون سرنگ نزدیک به اتمام است این آلارم به صدا درمی آید جهت هشدار اتمام فرایندکار به پرستار یا پزشک مربوطه

۴- Alarm END

پس از اتمام فرآیند تزریق این آلارم به صدا درمی آید. سپس پرستار جهت شارژ دارو یاجدانمودن دستگاه از بیمار اقدام می کند.

Check Syringe-۵

هر سرنگی که در دستگاه پمپ سرنگ جایگذاری میکنیم داری حجم و برند (دربرندهای مختلف قطرهای مختلف راشاهد هستیم) معینی است که باید این حجم و نوع (بصورت پیش فرض یسری برندهای اصلی سرنگ دردستگاه تعریف شده است) را از روی دستگاه نیز توسط منو کاربری مشخص کنیم اگر بعنوان مثال سرنگ پنجاه سی سی باشد اما کاربر حجم سرنگ را به اشتباه عدد دیگری وارد کرده باشد این آلارم مشاهده میشود. و به همین صورت درموردانتخاب برند دستگاه.

۶ – No MAIN

نشان دهنده قطع برق در طول تزریق

پارامترهای پمپ سرنگ:

نکته:ابتدا که دستگاه را روشن میکنیم دستگاه بصورت خودکار   self-test میشود واگر دارای ایرادی باشد آن را به وسیله یک کد مشخص به نمایش میگذارد.

سایرپارامترها:پس از پارامترهایی که شاملNew ]nfution برای انتخاب تزریق جدید که این قابلیت را ایجاد میکند که همه ی پارامتر ها را مجدد بتوان تنظیم کرد drug که دز دارو و save drug که میتونیم نام دارو هارا به لیست اضافه کنیم و همینطور unit که تعیین کننده واحد تزریق است به پارامترهایی میرسیم که ویژگی های خاص تری را برای دستگاه ایجادمیکنند شامل:

Alarm silent-۱

به مدت تنها دودقیقه میتوان آلارم ها را قطع کرد. مثل زمانی که انتهای تزریق است ودستگاه مدام آلارم می دهد میتوان آلارم را تا انتهای تزریق قطع کرد.

 Blous-۲

توسط این پارامتر کاربر میتواند با توجه به میزان اهمیت و اورژانسی بودن دارو حجم معینی از دارو را با فشار و سرعت بیشتری به بیمار تزریق کند بدین صورت که تا پایان تزریق حجم مورد نظر انگشت خود را روی دکمه ی تعبیه شده نگه داشته وپس اتمام انگشتش را برمیدارد (سرعت تزریق از طریق منو بااین عنوان بعنوان پیش فرض انتخاب شده وباتوجه به نوع دارو میتوان تغیرش هم داد) و مجدد استارت میکند تا ادامه تزریق طبق میزان تنظیم شده قبلی انجام شود. از این قابلیت برای هواگیری دربرخی پمپ هانیز استفاده میشود بدین صورت که دکمه را نگه داشته تا دارو از کل مسیر تا آنژیوکت خارج شود.

Keep Vein Open(kVO) -۳

در صورتی که تزریق به هر دلیل متوقف گردد ، برای جلوگیری از انسداد سر سوزن و نیز بسته شدن رگ مقدار کمی دارو به بیمار با سرعت بسیار کم تزریق میشود ( مثلا درحد یک میلی لیتر درساعت)

 Infusion Mod-۴

شامل:

1. Continuous : یعنی بصورت پیوسته با یک نرخ مشخص تزریق شود.

 Pressure-۵

مورد  occlution (انسداد) دراین پارامتر تعبیه شده تا توسط کاربر بتوان میزان حساسیت به فشار را تعیین کرد این فشار یا ناشی از فرسودگی سرنگ‌ و سفت شدن آن ویا انسداد رگ میباشد و همین طور غلظت دارو، که باتوجه به این موارد میتوان میزان حساسیت را تغییر داد بدین صورت که هرچه حساسیت راکمتر کنیم درواقع از میزان کمتری فشار صرف نظر کرده و حساسیت بیشتر میشود.

 Event log-۶

تزریقاتی که قبلا انجام شده وآلارم ها را نشان میدهداهمیت این پارامتر منو دستگاه ازین جهت میباشد که میتوان سابقه ی ایراداتی که برای دستگاه رخ داده وسبب ارور در دستگاه شده چک کرد.

سایر پارامتر ها شامل مواردی چون دز تزریقی داروها،زمان وتاریخ ،نام وارد بخش،شماره سریال وسری ساخت وتاریخ ساخت،میزان تزریق هایی که تاآن تاریخ انجام شده است،میزان ساعتی که دستگاه کار کرده و…راشامل میشود.

شرایط استفاده از پمپ سرنگ

حرارت محل استفاده ۱۰ تا ۴۰ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۳۰ تا ۸۰ درصد می‌باشد.

توجه: پمپ را در شرایط زیر قرار ندهید:

۱ ـ در مقابل نور مستقیم خورشید

۲ ـ در محلی که فشار هوا کاهش یا افزایش یابد

۳ ـ در معرض گازهای مخرب یا گردو غبار

۴ ـ در محلی که لرزش دارد یا سطح نا هموار است

۵ ـ در نزدیکی بخاری و یا وسیله گرم کننده دیگر

۶ ـ در معرض افشانه‌های آب

۷ ـ در نزدیک رادیو و تلویزیون یا وسایل الکترونیکی با فرکانس بالا

نکات ایمنی در مورد کاربرد دستگاه‌های پمپ سرنگ و انفوزیون

1. از بکارگیری دستگاه در محل‌های مرطوب و یا زمین خیس به منظور جلوگیری از اتصال کوتاه خودداری کنید.
2. از بکارگیری پمپ در محل نگهداری مواد شیمیایی یا مکان‌هایی که گازهای بیهوشی قابل انفجار وجود دارد خوداری کنید.
3. همواره از پریزهای دارای اتصال زمین جهت اتصال دستگاه به برق استفاده کنید.
4. هیچگاه از سیم‌های رابط و سه راهی جهت اتصال دستگاه به برق استفاده نکنید.
5. در صورت وارد شدن ضربه به پمپ و یا سقوط آن، از بکارگیری مجدد دستگاه قبل از تأیید پرسنل سرویس خودداری کنید.
6. مطمئن شوید دو شاخه برق دستگاه بعد از شستشو و قبل از استفاده مجدد کاملاً خشک باشد.
7. از فشار آوردن روی لامپ آلارم‌ها و لامپ‌های نشانگر عملکرد دستگاه در هنگام شتستشو خودداری کنید.

روشهای تمیز/ ضد عفونی / استریل کردن دستگاه روشهای تمیز/ ضد عفونی کردن دستگاه پمپ تزریق :
همواره قبل از تمیز کردن دستگاه، دستگاه را خاموش و سیم آنرا از برق بکشید.
چنانچه در هنگام کار با دستگاه قطراتی از مایع تزریقی یا دیگر مواد بر روی دستگاه پاشیده شده است بلافاصله لکه ها را با یک پارچه مرطوب تمیز کنید.
دستگاه را یک پریود مشخص با یک دستمال مرطوب تمیز کنید برای انجام این کار نکات زیر را رعایت کنید.
از غوطه ور کردن پمپ در آب خودداری کنید.
از پاک کننده های ارگانیک مانند تینر و الکل در تمیز کردن سطح دستگاه استفاده نکنید.

پارامترهای مهم جهت تست و آزمون کالیبراسیون :
بررسی میزان حجم خروجی دستگاه
بررسی متوسط نرخ حجم خروجی
بررسی back presure
بررسی زمان تزریق
بررسی نوسانات فلوی خروجی با زمان
بررسی حجم انباشته

نحوه تعمیر پمپ سرنگ

از آنجایی که پمپ های سرنگ نسبت به نفوذ مایعات مقاوم ساخته می شوند و دارای  IP بالا هستند لذا میزان خرابی آنها کم است اما در موارد نادری نیز مایعات به داخل پمپ نفوذ کرده و موجب خرابی آن می شود.

بیشتر ایرادات پمپ های سرنگ بعلت خارج شدن دستگاه از حالت کالیبر اتفاق می افتد. در اینحالت بعلت اینکه پمپ نمیتواند سرنگ را به درستی تشخیص دهد پیغام خطا بر روی دستگاه ظاهر می شود.

برای رفع این موضوع در اغلب موارد می بایست پمپ را با استفاده از استوانه های دقیق کالیبر کرد. که این موضوع مخصوصا در پمپ سرنگ های Medima  بسیار شایع است.

در برخی موارد نیز پتانسیومتر متصل به کلمپ دستگاه خراب می شود که می بایست آنرا تعویض نمود و پس از تعویض نیز مجددا دستگاه را بوسیله استوانه ها کالیبر نمود.

انواع پمپ های سرنگ